Categorie archieven: Polder safari

Polders bestaan vaak uit strakke graslanden met rechte sloten waar niets te beleven valt. Zo lijkt het. Maar niets is minder waar! Daar wil ik je meer over vertellen en laten zien!

Builenbrand jummie!

Tijdens onze poldersafari’s (niet te verwarren met wandelen) komen we nog wel eens wat tegen. Zo liepen we van de week langs een maisveld en viel mijn oog op iets grijs. Ik wist dat ik het wel eens eerder op een plaatje had gezien. Even Googlen leverde resultaat op: builenbrand. Een schimmel die de maisplant parasiteert. Hoewel die heerlijke middeleeuwse naam anders doet vermoeden is het geen probleem voor de volksgezondheid. Er gaan wel wat spookverhalen te ronde maar de sporen van de schimmel zelf zijn niet giftig. Wel kunnen op de builen nieuwe schimmels groeien die soms wel giftig zijn.

In Nederland zie je het niet vaak. Dit komt omdat de schimmel warme zomers nodig heeft om goed te gedijen. Daarnaast moet het tijdens de zomer een periode flink droog zijn geweest. Bij droogte ontstaan scheurtjes in de maisplant en kan de brandschimmel binnendringen. In Midden-Amerika doet de schimmel het wel goed. Daar wordt hij zelfs gekweekt. In Mexico worden de aangetaste, onrijpe kolven als een delicatesse gegeten, waar het huitlacoche wordt genoemd. Je kunt het zelfs ingeblikt kopen. Zelfs online, hier bijvoorbeeld.

Paddo’s in de polder

Dit verhaal begon bij een berichtje wat we kregen van @EstherTienhoven: “We gingen de schapen controleren en toen kwamen we iets geks tegen in het bos. We kunnen het niet plaatsen … jij?”

Wat zou dat zijn? Het lijkt wel rijp op een grasspriet, maar dat kan niet in de zomer. Hele kleine kevertjes misschien? Na wat research op internet komen we erachter. Het geks blijkt niets minder te zijn dan Witpootglinsterkopjes (Diachea leucopodia). Een minuscuul slijmzwammetje wat vrij zeldzaam is. Het plan is snel gesmeed: op zaterdagmiddag gaan we het zwammetje bewonderen.
Aangekomen op de boerderij gaan we op poldersafari in een oude Willy leger jeep. Een dergelijke auto rij je voor de fun, niet voor het comfort. Aangekomen op locatie treffen we een diversiteit aan planten aan. Een laagveenbosje waar weinig ingegrepen wordt door mensen. Langs een smal paadje, aan de voet van de boom is een groepje brandnetels en grassprieten overgroeit met iets wits. Het Witpootglinsterkopje! Alles is er mee bedekt, gras, brandnetels. Prachtig om te zien! Zoals de naam al aangeeft heeft het minuscule hoedje van elke paddenstoel een prachtig glanslaagje. Alleen met een goede macro-foto kun je dit zien.

Inmiddels schieten de paddenstoelen trouwens overal echt weer als paddenstoelen de grond uit. Vlakbij ons huis kun je duivelseieren vinden. Deze eieren zijn het begin van de grote stinkzwam.

Witpootglinsterkopje - Diachea leucopodia

Afbeelding 1 van 10

Dieren in en rond de tuin

Nu de avonden lekker zijn om buiten te zitten kom je steeds meer dieren tegen. Zo ook in onze tuin. Vogels, insecten, vleermuizen, muizen, kikkers en padden er komt van alles langs. Onze tuin is zo ons klein natuurgebiedje geworden. Inmiddels is onze tuin zo bekend geworden dat we zelfs te vinden zijn op Google Maps. Zoek maar in Google naar Karels tuin. Uiteraard komt dit niet zomaar aanwaaien… hoewel komt het gros wel aangevlogen.

We hebben er wel wat aan gedaan om onze tuin zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Zo hebben we tal van vogelkastjes opgehangen, een insectenhotel en laten we hier en daar wat onkruid staan. Bovendien hebben we een muurtje van natuurstenen langs onze oprit liggen. De padden en muizen zijn hier bijzonder blij mee. Ook de bladhoop die we onder onze treugwilg hebben liggen is inmiddels bewoont. Een egel heeft er zijn intrek genomen. We hadden er al een rieten egelhuis onder geplaatst, maar meneer vond de andere kant van de bladhoop geschikter. Zelfs het rommelige bedrijfsterrein van Schepkaas aan de Kerkweg heeft tegenwoordig bewoners: een paartje steenuilen. Zo zie je maar hoeveel natuur er vlakbij om je heen leeft.

Kieviten speuren

Het is weer kieviten tijd! De zwart-wit gekleurde fladderaars zijn volop aanwezig in de polders. Net als voor hun betekend dit dat ook wij weer aan de slag zijn. We helpen een handje met het markeren van de nesten. Door om het nest heen twee stokjes met felgekleurde tape te plaatsen weet de boer waar hij een stukje om moet rijden als hij zijn land bewerkt. Vandaag vonden we weer flink wat nesten. Nu maar hopen dat de jongen het redden. Bescherming is belangrijk: de kieviten, maar ook andere weidevogels zoals grutto’s, tureluurs en veldleeuweriken broeden op akkers en weilanden. Door de bewerking van het land zoals ploegen en maaien gaan de nesten kapot en worden de jongen gehakseld in de maaibalk. Wanneer het grootste deel van de wereldpopulatie in Nederland broed, is bescherming belangrijk om de soort niet te laten uitsterven. Naast flink wat kilometers lopen op de akkers lopen hoort ook eindeloos turen naar het weiland om de zogenaamde nestblijvertjes te lokaliseren.

De natuur om ons huis komt ook weer flink in beweging. De eerste ringslangen zijn gespot evenals een kerkuil, bosuil, rietgors, een torenvalk, vleermuizen en pinksterbloemen.

Een van de vele kievitsnesten

Afbeelding 1 van 9

Leerbroekse zomergast en z’n matties

Altijd al de ooievaar van dichtbij willen zien? Of dat beest op de kerk zien zitten? In dit blog meer over deze vogel.

De ooievaar (Ciconia ciconia) is in sommige delen van Nederland algemeen, vooral rond het Liesveld. Halverwege de vorige eeuw zijn herintroductie projecten gestart in Europa omdat het slecht ging met deze gevederde witte vogel. Inmiddels lijkt het aanzienlijk beter te gaan.

In Polen zijn de ooievaars niet weg te denken uit het straatbeeld. Op iedere drie stroompalen is een nestvoorziening aangebracht. Bijna allemaal zijn ze dan ook in gebruik. In Wit-Rusland hebben ze wat minder luxe huisvesting tot hun beschikking. Desondanks weten de ooievaars op creatieve manier een nest te bouwen op stroompalen. Zwevend op drie stroomdraden en de punt van de paal worden jongen grootgebracht in het nest.

In Nederland zijn op verschillende plaatsen nestvoorzieningen aangebracht waar jaarlijks op gebroed wordt. Bekijk zelf de verschillen tussen Polen, Belarus en Nederland.
Lees meer over de NatGeo herintroductie projecten en foto’s op National Geographic.

Op JoeTroep hebben we een filmpje gezet van jonge ooievaars die oefenen met het bouwen van een nest bovenop onze kerk in Leerbroek:

Supermaan

Vannacht was het dan zover! De maan kwam nu het meest dichtbij de aarde in de afgelopen 100 jaar. ’s Avonds heb ik met de buurjongen staan kijken.

Eerlijk gezegd vond ik het effect meevallen maar wat opviel was dat het bijzonder licht was buiten. Prachtig om door een telelens te zien hoe snel de maan zich ten opzichten van de aarde verplaatst. Je ziet de maan bewegen! Ook fascinerend als je je bedenkt dat er gewoon mensen hebben gelopen op het oppervlak.

De maan, hij is altijd dichtbij maar o zo ver weg.

supermoon
Volle maan – 2016-11-13

Lokale beroemdheden

Vanavond weer even wezen kijken bij onze lokale beroemdheden: de familie steenuil. Vroeg naar de plek gaan heeft volgens mij geen zin. Pappa steenuil vliegt niet vroeger dan half 9! Hoewel het al goed schemerig was toch nog een plaatje kunnen schieten. Samen met Willem en Herwin staan loeren. Mooi hoe hij met zijn korte vleugeltjes als een stuntpiloot tussen de fruitbomen door schiet.

Op de puinhopen is het wel een echt zoekplaatje, maar wat een fascinerende beestjes zijn het toch! Uiteindelijk toen het al veel te donker was om nog foto’s te schieten maar je ze nog wel kon horen schreeuwen weer huiswaarts gegaan.

Update: De dag erna toch nog maar even gegaan. Samen met Maarten staan kijken. Nu het echtpaar op de foto terwijl ze aan het paren waren!

weblog_steenuil_MG_4602 weblog_steenuil_MG_4514 weblog_steenuil_MG_4785 weblog_steenuil_MG_4822 weblog_steenuil_MG_4749

 

In mei leggen alle vogels een ei

Mei, of was het toch maart? Bij ons is het broedseizoen in ieder geval al volop aan de gang. Dinsdag vonden we de eerste kievitseieren in onze achtertuin. Prachtig op een hoopje aangestapte aarde met wat wortelresten van maisplanten. De eieren zijn door hun schutkleur bijna niet te zien. Hun ouders vallen al net zo min op tussen de maisstronken en aarde.

Naast de familie kievit is ook de familie wilde eend al druk bezig. Moeder eend heeft 8 prachtige eieren om voor te zorgen. Hoog en droog in de top van een knotwilg uiteraard. De spreeuwen zoeken het nog hoger op. De spreeuwen zoeken het nog ietsje hoger op. Ze hebben besloten onder onze dakpannen te nestelen. De recordhouder is echter familie Roek. In onze essenboom op een goede 10 meter hoogte hangt hun nest in de wind te deinen. We hopen maar dat hun familie niet hun voorbeeld volgt anders zullen we toch moeten ingrijpen. Vooralsnog zijn ze van harte welkom.

Wij stoken ondertussen de vuurkorf weer op en hebben ons eerste kampeernachtje deze week. Wat ons betreft is de lente nu echt gestart!

Update:
De roeken zijn nu inderdaad met twee nesten aanwezig…zucht. Leuker nieuws is dat we op verzoek van de boer de kieviten hebben gemarkeerd. Tijdens het markeren kwamen we al kieviten jonkies tegen! Zulke schattige donsballetjes zie je niet vaak! Na snel een foto en een stok geprikt te hebben weer vlug weg zodat moeder weer neer kan strijken.

blog_eieren_MG_5048 (3) blog_eieren_MG_5048 (2) blog_eieren_MG_5048 (1)
blog_eieren_1 (7) blog_eieren_1 (4) blog_eieren_1 (6) blog_eieren_1 (5)  blog_eieren_1 (1) blog_eieren_1 (3)

Schreeuw spreeuw

Het vroege voorjaar is het ideale seizoen om vogels te spotten. De  wintervogels hangen nog wat rond terwijl de eerste broedvogels zich melden. Iedereen kent de spreeuw wel op de vetbollen. Bij ons zit de spreeuwenwereld wat ingewikkelder in elkaar: juist als het broedseizoen gaat beginnen doen ze onze tuin aan. Vanaf het dak imiteren ze allerlei soorten vogels zoals lijsters en buizerds en foerageren in de weilanden. Met een beetje geluk zitten ze in een groep in de boom en schijten alles onder!

In de paar jaar dat we hier wonen, hebben we al redelijk wat gevleugelde bezoekers in onze tuin gehad. Vanaf onze ontbijttafel kunnen we nieuwe bezoekers goed bekijken. We houden er een lijst van bij. Uiteraard zijn aan de lijst strikte spelregels verbonden. De vogel moet zitten of zwemmen binnen het stuk tuin wat we tot het onze beschouwen. Overvliegen telt niet en de waarneming moet overduidelijk zijn. Desondanks hebben we toch een leuke lijst:

merel, spreeuw, huismus, roodborst, koolmees, houtduif, ekster, winterkoning, vink, staartmees, turkse tortelduif, waterkip, grote lijster, grote bonte specht, vlaamse gaai, putter, kneu, ringmus, kauw, wilde eend, boeren zwaluw, blauwe reiger, heggenmus, groene specht, groenling, grauwe vliegenvanger, bosuil, boomkruiper, fazant, roek, tjiftjaf, witte kwikstaart, zanglijster, kramsvogel

IMG_3441_pic IMG_3537_pic IMG_3575_pic IMG_3419 IMG_3790 IMG_3804 IMG_3817 IMG_3823 IMG_3031 weblog_krijsendespreeuwen_MG_4844 weblog_krijsendespreeuwen_MG_4862