De eerste week van april is het op veel plekken zover: de temperatuur stijgt iets waardoor kikkers en padden op slag verliefd worden. Dit is niet alleen te zien aan de grote hoeveelheid platgereden exemplaren op het asfalt of dubbeldekkers in de sloot. De heikikkers verraden hun verliefdheid doordat ze van kleur veranderen: van bruin naar lichtblauw! Een bijzonder verschijnsel.
De heikikker is een algemeen voorkomende, niet bedreigde kikkersoort die Europese bescherming geniet. Desondanks zijn ze veel minder bekend dan hun luidruchtige groene of bruine kikkerneefjes/-nichtjes. Twee jaar geleden hadden wij al geruchten gehoord dat de heikikker in de polder achter ons huis moest voorkomen. Een zoektocht vorig jaar leverde wat verdachte geluiden op, maar een waarneming kwam er niet. Tot afgelopen zondagmiddag tijdens een korte wandeling in het lente zonnetje.
Langs het druk bereden fietspad hoorden we het bekende geblob (als een fles die je onder water duwt) van de heikikker. Na wat speuren zagen we de blauwe jongens in de sloot en op de oevers zitten. Zodra je te dichtbij komt zijn ze meteen vertrokken. Wist je dat alleen de mannetjes heikikkers verkleuren in de paartijd? En als je goed oplet zie je binnen enkele honderden meters aan beide kanten van het pad meer dan 30 heikikkers zitten. Hoe hebben we die al die jaren over het hoofd kunnen zien!?
Natuurlijk is er op een zonnige middag in april nog meer te beleven in de polder. Ook de bruine- en groene kikkers blijken al flink wat kikkerdril gelegd te hebben. De ringslangen liggen weer op te warmen in het zonnetje. Zo zie je maar dat de ogenschijnlijk eentonige vlakke polder vol verrassingen zit!
Het is maart en dat betekent dat ook de grutto’s weer terug in ons land zijn. Het onmiskenbare gepiep ‘gruttooo, gruttooo, utto-utto-utto’ wordt weer gehoord. Na zo’n 5000 kilometer vliegen komen ze vanuit Senegal en Guinee-Bissau terug naar de voor hun vaste stekjes in onze weilanden. Uitgeput storten ze zich hier op de regenwormen en andere insecten. Al een paar jaar probeer ik foto’s te maken van deze prachtige vogels maar erg lukken wilde dat tot nog toe niet.
Tot ik vorige week een zondagmiddag wandeling in onze ‘achtertuin’ maakte. Wat een verrassing! Op het land van familie de Bruin was een pompinstallatie neergezet om het weiland blank te zetten. Hierdoor wordt een weiland omgetoverd in een plas-dras weiland. De plas-dras is erg belangrijk voor onze gasten uit Afrika! In de natte weilanden kunnen ze gemakkelijk met hun snavel in de modder porren. Zo kunnen ze hun afgetrainde buikje weer snel vullen met overheerlijke sappige regenwormen. De plas zat dan ook meteen vol met bezoekers: wintertaling, smienten, ganzen, wilde eenden en zowaar grutto’s en tureluurs!
Onze Aquila schuiltent komt nu heel goed van pas! Helaas is het nog niet zo lang licht, maar als het even kan zit ik in de tent aan de rand van de plas. Heerlijk om het ’s ochtends licht te zien worden met uitzicht over een blinkende spiegel waar af en toe wat doorheen hupt. Bijvoorbeeld een grutto vrouwtje met ringen aan haar poten. Deze is geringd door Astrid een paar weilanden verderop. Zelfs twee baltsende grutto’s kwamen even poseren. Op het toppunt zaten er maar liefst 22 grutto’s!
Wie regelmatig op waarnemingen.nl zit te F-5en zal vast wel gehoord hebben van de groep velduilen die kort geleden in Noordeloos was neergestreken. De groep bestond uit bijna 20 stuks hoorde we! Nu zijn we niet zo’n type vogelspotter die op elke nieuws-flash direct in de auto stappen om half Nederland door te kachellen voor een zeldzame wit gestippelde Hongaarse slavink of iets dergelijks. Maar zoveel uilen om de hoek, daar moeten we natuurlijk wel even gaan kijken. En dus, staan we met Arné op een gure zaterdagmiddag samen met de nodige hoeveelheid auto’s in de verte te turen bij de Tiendweg. We zien buizerds, kievieten, ganzen en kramsvogels maar de uilen laten zich niet zien. Wel twee groepen reeën. Maar liefst 30 stuks in totaal! Leuk maar daar kwamen we niet helemaal voor.
Pas als we Arné hebben afgedropt worden we echt verrast. Op de Kerkweg een paar honderd meter voor ons huis zien we in onze ooghoek een sperwer zitten. Hij zit ineengedoken in de struiken een Turkse tortel kaal te plukken. We keren meteen om en kunnen een paar foto’s maken. En dan, alsof hij heeft zitten wachten komt in een flits een buizerd langs. Hij laat zich vallen op de duif. De sperwer is totaal verrast en neemt het hazenpad. De buizerd vliegt een klein stukje met zijn buitgemaakte prooi maar als hij ons ziet laat hij de duif vallen en vliegt ook weg. Zo blijft een flink stuk Turkse lekkernij op het fietspad liggen. Hmmmmmm!
Pas enkele dagen later krijgen we de velduilen te zien. Op de foto zie je er twee met een beetje fantasie. Ze laten zich niet goed zien en daar moeten we het voorlopig mee doen. Van de fazant haan die af en toe onze moestuin bezoekt kunnen we betere foto’s maken. Of van de ijsvogel die Peter regelmatig ziet als hij in de pauze op zijn werk een rondje door Veenendaal loopt. Zo zie je maar, de mooiste natuur is vaak op plekken, dicht bij huis waar je dat niet verwacht.
Nu de avonden lekker zijn om buiten te zitten kom je steeds meer dieren tegen. Zo ook in onze tuin. Vogels, insecten, vleermuizen, muizen, kikkers en padden er komt van alles langs. Onze tuin is zo ons klein natuurgebiedje geworden. Inmiddels is onze tuin zo bekend geworden dat we zelfs te vinden zijn op Google Maps. Zoek maar in Google naar Karels tuin. Uiteraard komt dit niet zomaar aanwaaien… hoewel komt het gros wel aangevlogen.
We hebben er wel wat aan gedaan om onze tuin zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Zo hebben we tal van vogelkastjes opgehangen, een insectenhotel en laten we hier en daar wat onkruid staan. Bovendien hebben we een muurtje van natuurstenen langs onze oprit liggen. De padden en muizen zijn hier bijzonder blij mee. Ook de bladhoop die we onder onze treugwilg hebben liggen is inmiddels bewoont. Een egel heeft er zijn intrek genomen. We hadden er al een rieten egelhuis onder geplaatst, maar meneer vond de andere kant van de bladhoop geschikter. Zelfs het rommelige bedrijfsterrein van Schepkaas aan de Kerkweg heeft tegenwoordig bewoners: een paartje steenuilen. Zo zie je maar hoeveel natuur er vlakbij om je heen leeft.
Altijd al de ooievaar van dichtbij willen zien? Of dat beest op de kerk zien zitten? In dit blog meer over deze vogel.
De ooievaar (Ciconia ciconia) is in sommige delen van Nederland algemeen, vooral rond het Liesveld. Halverwege de vorige eeuw zijn herintroductie projecten gestart in Europa omdat het slecht ging met deze gevederde witte vogel. Inmiddels lijkt het aanzienlijk beter te gaan.
In Polen zijn de ooievaars niet weg te denken uit het straatbeeld. Op iedere drie stroompalen is een nestvoorziening aangebracht. Bijna allemaal zijn ze dan ook in gebruik. In Wit-Rusland hebben ze wat minder luxe huisvesting tot hun beschikking. Desondanks weten de ooievaars op creatieve manier een nest te bouwen op stroompalen. Zwevend op drie stroomdraden en de punt van de paal worden jongen grootgebracht in het nest.
In Nederland zijn op verschillende plaatsen nestvoorzieningen aangebracht waar jaarlijks op gebroed wordt. Bekijk zelf de verschillen tussen Polen, Belarus en Nederland.
Lees meer over de NatGeo herintroductie projecten en foto’s op National Geographic.
Op JoeTroep hebben we een filmpje gezet van jonge ooievaars die oefenen met het bouwen van een nest bovenop onze kerk in Leerbroek:
Vanavond weer even wezen kijken bij onze lokale beroemdheden: de familie steenuil. Vroeg naar de plek gaan heeft volgens mij geen zin. Pappa steenuil vliegt niet vroeger dan half 9! Hoewel het al goed schemerig was toch nog een plaatje kunnen schieten. Samen met Willem en Herwin staan loeren. Mooi hoe hij met zijn korte vleugeltjes als een stuntpiloot tussen de fruitbomen door schiet.
Op de puinhopen is het wel een echt zoekplaatje, maar wat een fascinerende beestjes zijn het toch! Uiteindelijk toen het al veel te donker was om nog foto’s te schieten maar je ze nog wel kon horen schreeuwen weer huiswaarts gegaan.
Update: De dag erna toch nog maar even gegaan. Samen met Maarten staan kijken. Nu het echtpaar op de foto terwijl ze aan het paren waren!